Er zijn dingen die je beter niet kunt vertalen, zoals vlaggenschipwinkels en detailhandelsdiensten. Als je tenminste wil dat iemand je begrijpt. Dus hoewel het woord vlaggenschipwinkel eigenlijk veel mooier is, gaat het hier verder over flagshipstores en retail services.
En over merkenrecht natuurlijk. Want retail services is een dienst waarvoor je je merk kunt laten registreren: “het verzamelen voor rekening van derden van verschillende waren om de consument in staat te stellen ze gemakkelijk te bekijken en te kopen”.
Dat is in feite alles wat een winkel doet, kort gezegd. Duidelijk toch? Totdat je de vraag krijgt of een flagshipstore dan eigenlijk ook wel een winkel is, volgens het merkenrecht.
Laten zien en verkopen
Bol.com, de gemiddelde supermarkt en de Bijenkorf passen prima in de definitie. Die verzamelen verschillende producten, om ze te laten zien en te verkopen aan consumenten en doen dat voor rekening van derden. Dat ‘rekening van derden’ is een onduidelijke vertaling van ‘for the benefit of others’ in de oorspronkelijke Engelse tekst van de definitie. Met ‘derden’ of others worden verschillende fabrikanten van producten bedoeld.
Omdat een flagshipstore alleen maar eigen producten verkoopt, vindt het EUIPO (het Europese Merkenbureau) dat het merk van een flagshipstore niet kan worden geregistreerd voor retail services. De verkoop van niets anders dan eigen producten is namelijk geen onafhankelijke winkeldienst. Fabrikanten met een winkel waarin zij alleen hun eigen producten aanbieden, concurreren alleen op de markt voor die producttypes en niet op de markt voor winkels, is de redenering. Bij een flagshipstore zijn dus alleen de producten beschermd door het merk, niet de winkel.
Het EUIPO beroept zich op rechtspraak van het Europese Hof van Justitie. In die rechtspraak wordt het verschil tussen gewone winkels en winkels die alleen producten van hun eigen merk verkopen alleen niet rechtsreeks besproken. In een uitspraak over de bescherming als merk van de lay-out van een flagshipstore van Apple, zegt het Hof van Justitie bijvoorbeeld dat het merk alleen ingeschreven kan worden voor retail services wanneer, heel kort samengevat, in de winkels ook sprake is van ‘verrichtingen’ die niet per se onderdeel uitmaken van de verkoop van de producten, bijvoorbeeld bepaalde demonstraties en workshops. Niet heel helder.
Is het geen gewone winkel?
Zou je nu inderdaad kunnen zeggen dat een flagshipstore geen gewone winkel is? Maar hoe zit dat dan bij de HEMA en de IKEA? Zij verkopen alleen maar eigen producten verkopen. Zijn zij dan ook geen gewone winkels volgens het merkenrecht? En is het onderscheid tussen verschillende soorten winkels überhaupt relevant? Daarover zou je best van mening kunnen verschillen.
Wat is precies de reikwijdte van het begrip retail services? Het zou mooi zijn als het Europese Hof van Justitie zich hierover nog eens wat duidelijker zou uitspreken. Tot die tijd geldt een andere uitspraak van het EUIPO: “Retail services is een onduidelijk en onnauwkeurig begrip.”.”
Zo blijkt maar weer dat de precieze omschrijving van de waren en/of diensten bij de registratie van een merk van groot belang is. Heb je vragen over de waren en/of diensten waarvoor je je merk wilt registreren of gebruiken? Onze merkenjuristen helpen je graag verder.
