Wie denkt er bij ‘King of Pop' niet aan Michael Jackson? En, kun je King of Pop als merk registreren en zo verhinderen dat iemand anders het gebruikt?
Zo ontving de Vlaamse radiozender Studio Brussel vorige week een brief van de erven Michael Jackson. Volgens de erven zou het muziekprogramma King of Pop, een muziekquiz waarbij de winnaar wordt gekroond met de titel King of Pop, inbreuk maken op het merkrecht van de erven Jackson op de eretitel King of Pop. De radiomakers werd dan ook vriendelijk verzocht door de erven om het inbreukmakende merkgebruik per direct te staken.
Dit verbaasde de programmamakers omdat ze zich ten eerste niet van bewust waren dat King of Pop een beschermd merk was en ten tweede vroegen zij zich af of King of Pop überhaupt als merk beschermd zou kunnen worden.
Is alles te registreren?
Een Leuvense hoogleraar stelde in een nieuwsbericht over deze zaak dat je in het merkenrecht alles kunt registreren: eigenlijk is er geen limiet op. Nou is alles wel heel erg veel, maar een slogan of een uitdrukking kan in beginsel inderdaad prima als merk beschermd worden. In beginsel, want dat geldt niet voor alle slogans of uitdrukkingen.
De bijnaam King of Pop zou een twijfelgeval kunnen zijn. In 2020 stond Michael Jackson bovenaan Forbes' lijst van best verdienende overleden beroemdheden en niemand zal er aan twijfelen dat de naam Michael Jackson nog steeds een sterk en waardevol merk is. Maar is zijn bijnaam dat ook?
De herkomstaanduiding is de belangrijkste functie van een merk in het merkenrecht. Een merk moet kunnen dienen om de herkomst aan te geven van de producten of diensten waarvoor het wordt gebruikt. Een woordmerk kan dat, en een beeldmerk, maar ook een vormmerk (een verpakking), een kleur, een geluid of… een slogan (‘just do it’). En wat is zo’n bijnaam nou meer dan een soort slogan?
Een bijnaam, dat wil ik ook!
Ook is het dan nog steeds wel de vraag of het de erven van Michael Jackson zijn die recht hebben op de bijnaam. Wellicht hebben zijn fans die ooit bedacht en gebruikt als eretitel en mag iedereen hem daarom (blijven) gebruiken? Daar is een aardige anekdote over.
Het schijnt dat Michael Jackson op een dag zijn platenmaatschappij belde en zei: “Ik wil ook een bijnaam, net als ‘The King’ of ‘The Boss’". Zijn platenmaatschappij leek dat geen goed idee en wees hem erop dat hij zich mogelijk onsterfelijk belachelijk zou maken met zo’n zelfverzonnen bijnaam. Niks hield Jackson tegen en hij besloot het daarom maar zelf te regelen. Korte tijd later liet hij via zijn persagentschap een persbericht uitgaan dat Michael Jackson de King of Pop was. Tv-zenders mochten zijn nieuwe clip alleen maar uitzenden als zij hem de King of Pop noemden. VJ’s bij MTV moesten hem twee keer per week King of Pop noemen en ter controle zelfs bijhouden wanneer zij dat precies gezegd hadden. Dit alles om de bijnaam goed te laten inburgeren.
Doorgaans worden de meeste merken worden minder effectief uitgerold, maar als er iemand recht heeft op het merk King of Pop lijken de erven Jackson wel het meest in aanmerking te komen.
King of Popcorn
Stel dat zo’n slogan of bijnaam ook nog iets anders kan betekenen? Zo ontving de popcornfabrikant, die de domeinnaam www.kingofpop.com gebruikte, ook een brief van de erven Jackson. Dit minder duidelijke geschil kwam echter uiteindelijk niet tot een rechtzaak. De zaak werd geschikt en de domeinnaam verwijst nu naar michaeljackson.com.
Geen makkelijk merk om te handhaven misschien, maar met wat goede wil en veel doorzettingsvermogen lukt het de erven Michael Jackson waarschijnlijk wel om King of Pop effectief als merk te beschermen.